sugeng rawuh wonten ing kumpulan geguritan (puisi jawa) "memetri kabudayan jawi _ Face Book http://www.facebook.com/groups/geguritan/"

Senin, 06 Desember 2010

Dolanan bocah tradisional


Rikala dalem alit rumiyin, kathah sanget dolanan-dolanan tradisional ingkang dilakoni kaliyan rencang-rencang. Dolanan biasane wonten latar omah kang jembar ugi wonten lapangan. Biasane wonten bocah sedoso luwih ingkang kempal. Dolanan-dolanan khas bocah-bocah jawi, inggih meniko kadosto :

* Jamuran
* Lithungan (istilahipun wonten basa indonesia petak umpet)
* Blodor, wonten daerah sanes kasebat gobak sodor
* Jagoan
* Sudhamandha, dolanan ngagem gacok(saking gendheng bata) lajeng bocah lompat beto gacok miyos kotak-kotak bujursangkar
* Cublak-cublak suweng
* Dakon
* Bal Kasti
* Lumpatan, ngagem tali ingkang didamel saking karet dipun rangkai, lajeng digoceki kalih bocah loro, bocah liyane nglumpati tali ingkang dhuwure wiwit sak dhengkul dugi sak dedegan
* Uthat
* Pasar-pasaran (ngagem godhong-godhongan lan kembang sekitar omah)
* Gatheng utawa bekelan
* Dolanan kecik, saking isi sawo
* Thung-thung balung

Lan taksih kathah malih, dolanan-dolanan ingkang rumiyin pas alit, kadosto layangan, egrang, blusukan wonten kali, sawah, pekarangan kaliyan rencang-rencang. Dolanan boten namung wayah awan, ananging ugi nate dalu(wengi) saklebar ngaji wonten langgar.

Dolanan-dolanan kasebat wonten nginggil, mbok menawi wonten daerah sanes kadang wonten ingkang istilahipun benten. Mbok menawi rencang-rencang ugi nate dolanan kados meniko naliko alit.

Kulo kinten, dolanan-dolanan bocah tradisional meniko sae sanget, kejawi nglatih kekiyatan fisik(raga) ugi ngajaraken geguyuban, srawung, kerjasama, kekompakan, lingkungan sak kiwo tengen lan liya-liyane.

Nanging, sakmeniko, sebagian dolanan-dolanan meniko, sampun arang didolana, kados sami kesisih kaliyan dolanan elektronik ingkang luwih ijen(individual) kados game komputer, playstation, ugi tontonan tivi. Malah mbok menawi kathah bocah-bacah (lare-lare) ingkang sampun boten paham dolanan-dolanan khas jawi meniko. Kados boten namung wonten kutho ageng, wonten desa mawon sak meniko kados nggih sampun sami arang bocah-bocah ingkang dolanan bareng, boten serame naliko dalem taksih alit.

Mbok menawi, meniko saged dados renungan kito sedoyo, supados dolanan-dolanan bocah tradisional khas jawi boten ical kegeser jaman.

Nyuwun pangapunten menopo taksih wonten tembung ugi ukara ingkang dereng leres, taksih campur-campur. Kanthi leganing manah, nampi pembetulan